Orucu batil edən şeylər əsasən bunlardır:
- qəsdən yemək və içmək;
- qəsdən boğazına toz və ya tüstü daxil etmək;
- qəsdən qusmaq;
- qəsdən başını suya batırmaq;
- gündüz cima etmək (cinsi əlaqə);
- Allahın, peyğəmbərin, imamların kəlamlarına uydurmalar əlavə etmək (qəsdən and içmək).
Ramazan orucundan başqa tutulan könüllü oruc günləri də müddətli olmamalıdır. Məsləhət görülür ki, üç gündən artıq olmasın. Məsələn, Ərəfat günü (Qurban bayramından bir gün əvvəl) könüllü oruc tutmaq müstəhəbbidir. Hətta, Şəban ayının sonuncu günlərini Ramazan ayına birləşdirməyin savabı da böyükdür. Könüllü oruc bir də o şərtlə tutulur ki, müsəlmana vacib buyurulan ayinlərin tam yerinə yetirilməsinə mane və İslamın müəyyən etdiyi hüdudları aşmasına səbəb olmasın. Belə ki, bu hüdudların xaricində İslama yabançı olan və bədənin ifrat dərəcədə üzülməsi başlana bilər.
İslamın orucluğa əməl edilməsi məsələsinə bu insanpərvər münasibəti kəffarə, fidyə və nəzir orucu haqqındakı qaydaları da səciyyələndirir.
Kəffarə orucu - dinin müəyyən ehkamının pozulması ilə əlaqədar müsəlmanın işlətdiyi günahın yuyulması məqsədilə tutulan orucdur. Məsələn, qəsdən 1 gün orucunu yeyən adam əvəzində 2 ay 1 gün (61 gün) kəffarə orucu tutmalıdır və ya oruc tutan şəxs gündüz öz əyalına yaxınlıq etmişsə, onda 3 kəffarəni icra etməlidir; yəni 61 gün oruc tutmalı, 10 fəqiri doyurmalı, 10 imkansızı libasla təmin etməlidir.
Fidyə orucu - şəriətə əsasən müəyyən edilmiş bir əməlin yerinə yetirilməsində yol verilən acizliyin əvəzi kimi tutulur. Məsələn, əgər həcc ziyarətində olan zəvvar müəyyən bir səbəbə görə ehramın ehkamlarına tam əməl edə bilmirsə, o zaman ya bir qurban kəsməli, ya da müəyyən olunmuş gün oruc tutmalıdır.
Nəzir orucu - müəyyən bir məqsədin ad edilməsi və həyata keçirilməsi ilə əlaqədar tutulur. Məsələn, bir şəxs arzu edir ki, filan mətləbim müsbət həll olunsun - 1, 2, 3 və s. gün oruc tutacağam.
Orucluğun ictimai sahədəki dəyərlərinə gəldikdə isə onun möminlər arasında qardaşlıq, qarşılıqlı anlaşma, bərabərlik, bir-birinin ehtiyaclarına qayğıkeş münasibət yaratmağa yönəldiyini göstərmək lazımdır.
www.azadxeber.az saytına istinadən
|
